Spis treści
Jak objawia się depresja u nastolatków?
Czy wiesz, że depresja jest najczęściej występującym, a zarazem najrzadziej diagnozowanym problemem zdrowotnym u nastolatków? Ostrożne szacunki wskazują na to, że aż 20% populacji przed ukończeniem 18 roku życia zapada na tzw. dużą depresję. Problem ten nasila się wraz z wejściem w wiek dojrzewania. Wielu nastolatków nie radzi sobie ze zmianami, jakie zachodzą w ich życiu, nowymi obowiązkami, nauką czy presją rówieśniczą. W konsekwencji może dojść do objawów depresji typowych dla nastoletniego wieku. Jeśli dostrzegasz u dziecka lub młodej osoby przynajmniej 2-3 niżej wymienione symptomy, to oznaka, że musisz zacząć reagować. Jak najszybciej udaj się do specjalisty zdrowia psychicznego, szczególnie gdy objawy utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie.
Typowe objawy depresji nastolatków
- Wyraźne obniżenie nastroju, które utrzymuje się przez dłuższy czas – bez względu na okoliczności oraz pory dnia.
- Zmienne nastroje – szczególnie rozdrażnienie, płaczliwość, skłonność do wpadania w złość lub rozpacz, a nawet wrogość w stosunku do otoczenia. Często to właśnie takie emocje towarzyszą nastolatkom chorym na depresje, a nie smutek lub przygnębienie.
- Obniżona samoocena – poczucie bycia gorszym od rówieśników i nieadekwatne obwinianie się.
- Pogorszenie relacji rodzinnych, problemy w kontaktach z rówieśnikami, kłopoty w nauce.
- Utrata zainteresowania otaczającą rzeczywistością, nieumiejętność odczuwania radości, a także porzucenie dotychczasowych hobby.
- Obniżenie sprawności intelektualnej – dotyczy to przede wszystkim problemów z koncentracją, zapamiętywaniem, uczeniem się, logicznym myśleniem, a także zdawkowe odpowiedzi i zubożenie mowy.
- Nadmierny apetyt bądź zaburzenia łaknienia.
- Korzystanie z używek lub zamknięcie się w wirtualnej rzeczywistości/
- Myśli samobójcze, których konsekwencją mogą być próby odebrania sobie życia.
Psychosomatyczne objawy depresji u nastolatków
Niektórzy specjaliści podkreślają, że depresja nastolatków dużo częściej niż w przypadku dorosłych osób, wiąże się również z psychosomatycznymi objawami. Wtedy, choć źródłem jest psychika, to występują też cielesne symptomy depresji. Niekiedy może to też świadczyć o zaburzeniach lękowych lub fobii szkolnej. Wśród najczęstszych objawów są:
- bóle głowy,
- bóle brzucha,
- zaparcia,
Pamiętaj, że w pierwszej kolejności należy udać się do pediatry lub neurologa, który sprawdzi, czy przyczyny tych dolegliwości nie mają podłoża medycznego. Jeśli nie zdiagnozuje żadnych dolegliwości zdrowotnych, to udaj się z dzieckiem bądź nastolatkiem do psychologa, bo źródłem może być psychika.
Jak rozpoznać depresję u nastolatków?
Depresja nastolatków i dzieci bardzo rzadko jest prawidłowo diagnozowana przez rodziców. Częściej jest to określane jako okres buntu, „niegrzeczne zachowanie”, lenistwo, demoralizacja lub zgubny wpływ rówieśników. Dopiero w ostateczności na myśl przychodzi depresja bądź inne zaburzenia psychiczne. W konsekwencji często dorośli kierują do dzieci twierdzenia „weź się w garść”, „ja w Twoim wieku miałem gorzej” czy „przecież masz wszystko, czego potrzebujesz”. Takie zdania powodują jeszcze większe poczucie winy i pogłębienie się objawów depresyjnych. Jednak możesz tego uniknąć, musisz po prostu wiedzieć, jak rozpoznać depresję nastolatków.
Spośród wszystkich wcześniej wymienionych objawów, statystycznie najczęściej pojawia się chroniczne pogorszenie nastroju. Zazwyczaj ten stan utrzymuje się przez przynajmniej 2 tygodnie. Kluczowe znaczenie ma holistyczne podejście do tej choroby. Nie skupiaj się tylko na jednym symptomie, tylko obserwuj zachowania młodego człowieka, a wtedy będziesz mógł określić, czy występuje więcej objawów depresji.
Jak leczyć depresję u nastolatków i dzieci?
Coraz więcej sygnałów wskazuje na rozwój depresji u nastolatka? W takim razie zacznij od szczerej rozmowy – nie naciskaj, nie krzycz, tylko wysłuchaj i zapewnij o swoim wsparciu. Zazwyczaj już ten etap sprawi, że młody człowiek otworzy się i podzieli się swoimi problemami.
Leczenie depresji wymaga jeszcze więcej pracy, dlatego warto zgłosić się do specjalisty – psychologa lub psychiatry. Wtedy pacjent będzie mógł rozpocząć właściwe leczenie, polegające na psychoedukacji, psychoterapii i farmakoterapii.
Podstawową formą leczenia jest terapia behawioralno-poznawcza. Szczególnie sprawdza się przy zaburzeniach o podłożu lękowym. Specjalista dba też o uświadomienie dzieciom i rodzicom, że depresja to choroba, której nie należy się wstydzić. Poza tym uświadamia najbliższe otoczenie, jak zapobiegać nawrotom choroby w przyszłości i co zrobić, gdyby jednak do tego doszło.
